Товардык белгини каттоо процесси жана мүмкүн болгон каталар

Товардык белгини каттоо процесси жана мүмкүн болгон каталар

Өнүгүп жаткан экономика шартында интеллектуалдык менчикти коргоо ийгиликтүү ишкердиктин негизги бөлүгүнө айланууда. Мындай коргоонун эң маанилүү куралдарынын бири — товардык белгини каттоо. Кыргызстанда бул жараян Кыргыз Республикасынын «Товардык белгилер, кызмат көрсөтүү белгилери, географиялык көрсөтмөлөр жана товарлардын келип чыккан жерлеринин аталыштары жөнүндө» Мыйзамы менен жөнгө салынат жана Кыргызпатент аркылуу ишке ашырылат.

Бул макалада биз товардык белгини Кыргызстанда кантип каттоодон өткөрүү керектигин жана кайсы каталар көп кетириле турганын талдап чыгабыз.

Кыргызстанда товардык белгини каттоонун этаптары

1. Алдын ала изилдөө

Арыз тапшыруудан мурун, Кыргызстанда катталган жана катталууга берилген товардык белгилердин базасы, ошондой эле Бүткүл дүйнөлүк интеллектуалдык менчик уюмунун (ВОИС) эл аралык базасы боюнча алдын ала изилдөө жүргүзүү сунушталат. Бул окшош же бирдей белгилерди аныктап, баш тартуу коркунучун азайтууга жардам берет.

Изилдөө Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 9 жана 10-беренелеринде көрсөтүлгөн абсолюттук жана салыштырмалуу негиздерге ылайык жүргүзүлөт.

Каттоодон баш тартуунун абсолюттук негиздери:

Товардык белги катары каттоого болбойт, эгерде ал:

• Айырмалоочу жөндөмдүүлүккө ээ болбосо;
  
  
• Сүрөттөөчү мүнөздө болсо (түрү, сапаты, саны, багыты, баасы ж.б. көрсөтсө);
  
  
• Коомдук кызыкчылыктарга же адеп-ахлак нормаларына каршы келсе;
  
  
• Кыргыз Республикасынын аталышын камтыса;
  
  
• Мамлекеттик символдордон гана турса (тус, герб, гимн);
  
  
• Жалпы колдонулган термин болсо;
  
  
• Керектөөчүнү адаштырууга алып келсе (мисалы, келип чыккан өлкө же товардын сапаты жөнүндө).
  
  

Каттоодон баш тартуунун салыштырмалуу негиздери:

Товардык белги каттоого алынбайт, эгерде ал:

• Мурда катталган же берилген товардык белгилерге, таанымал белгилерге, өнөр жай үлгүлөрүнө, географиялык көрсөтмөлөргө же келип чыккан жерлердин аталыштарына өтө окшош же бирдей болсо;
  
  
• Таанымал адамдын аты-жөнүн, псевдонимин, чыгарма же каарманды, маданий объектти укук ээсинин макулдугусуз колдонсо.
  
  

Алдын ала изилдөө жүргүзүүдө белгилердин визуалдык гана эмес, ошондой эле фонетикалык жана маанилик жактан да окшоштугу эске алынууга тийиш. Жада калса жарым-жартылай окшоштук да каттоодон баш тартууга себеп болушу мүмкүн.

Айрыкча атаандаш чөйрөдө колдонулуучу, өзгөчө элементтерди камтыган белгилер үчүн, укуктук эксперттерден кеңеш алуу сунушталат.

2. Арыз даярдоо жана тапшыруу

Товардык белгини каттоо боюнча арыз Кыргызпатентке берилет. Арыз төмөнкүдөй документтерди камтыйт:

• Арыз ээси жөнүндө маалымат берилген форма;
  
  
• Белгинин сүрөтү же тексттик версиясы;
  
  
• МКТУ (Международная классификация товаров и услуг) боюнча товарлардын жана/же кызматтардын тизмеси;
  
  
• Мамлекеттик төлөм боюнча төлөм квитанциясы.

3. Формалдуу экспертиза

Бул этапта бардык документтердин туура толтурулушу жана жеткиликтүүлүгү текшерилет. Эгер мыйзам бузуулар болбосо, арыз кийинки этапка өткөрүлөт.

4. Белгини экспертизадан өткөрүү

Негизги экспертиза учурунда арыздагы белги Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына жооп береби, мурда катталган белгилерге окшошпу же жокпу жана айырмалоочу жөндөмдүүлүккө ээби — баары текшерилет. Жыйынтыгында каттоо же баш тартуу чечими чыгарылат.

5. Каттоо жана күбөлүк берүү

Эгер белги каттоого алынса, ал Мамлекеттик реестрге киргизилет жана арыз ээсине 10 жылдык мөөнөткө каттоо күбөлүгү берилет. Бул мөөнөт узартылышы мүмкүн.

Товардык белгини каттоодо кетирилүүчү кеңири таралган каталар

1. Алдын ала текшерүүнүн жоктугу
   
   “Көз жумуп” каттоо – баш тартуунун негизги себептеринин бири. Жада калса жарым-жартылай окшоштук арыздын четке кагылуусуна алып келиши мүмкүн.
   
   
2. МКТУ боюнча класстарды туура эмес тандоо
   
   Товарлар менен кызматтарды туура эмес классификациялоо — белги иш жүзүндө колдонулган чөйрөнү камтыбай калышына алып келет, бул укуктук коргоону чектейт.
   
   
3. Тыюу салынган элементтерди колдонуу
   
   Мыйзамга ылайык, товардык белгилерде жалпы терминдерди, сүрөттөөчү белгилерди жана керектөөчүнү адаштырган элементтерди колдонууга тыюу салынат.
   
   
4. Юридикалык даярдыксыз өз алдынча берүү
   
   Документтердеги каталар, сүрөттөмө же классификациядагы туура эместиктер — экспертиза менен узак кат алышууларга жана баш тартууга алып келет.
   
   

Товардык белгини каттоо — бул жөн гана формалдуулук эмес, брендиңиздин укуктук коргоосунун негизи. Бул процесс тактыкты жана юридикалык сабаттуулукту талап кылат. Патенттик өкүлдөргө кайрылуу менен сиз убактыңызды үнөмдөп, тобокелчиликти азайтып, келечекке ишенимдүү кадам таштайсыз.

Биздин команда товардык белгини Кыргызпатентте каттоонун бардык этаптарында — анализден тарта күбөлүк алганга чейин — кесипкөй юридикалык колдоо көрсөтөт.

Биз менен байланышып, брендиңизди бүгүнкү күндө эле коргоңуз!

Мамытова Алев Каримжановна

Улук юрист, LEX Юридикалык фирмасынын патенттик өкүлү

Электрондук почта: [email protected]